Σέλινο - Γκαγκαμάνης Θανάσης
Το σέλινο (επιστ. Σέλινον το βαρύοσμον, Apium graveolens) , ιθαγενές φυτό του γένους Σέλινον (Apium) της οικογένειας των Σελινοειδών (Apiaceae) (συν. Σκιαδοφόρων (Umbelliferae).
Είναι διετές ή πολυετές φυτό που φτάνει τα 80 εκ. ύψος. Έχει σαρκώδη ρίζα, βλαστό πολύκλαδο, φύλλα σύνθετα με τριγωνικά οδοντωτά φυλλάρια και λευκά, μικρά άνθη. Αρωματικό φυτό γνωστό σε Ελληνες, Ρωμαίους και Κινέζους που το χρησιμοποιούσαν στην μαγειρική και την φαρμακευτική. Περιέχει σίδηρο, ασβέστιο, φώσφορο και βιταμίνες C, B1, και B2.
Είναι διετές ή πολυετές φυτό που φτάνει τα 80 εκ. ύψος. Έχει σαρκώδη ρίζα, βλαστό πολύκλαδο, φύλλα σύνθετα με τριγωνικά οδοντωτά φυλλάρια και λευκά, μικρά άνθη. Αρωματικό φυτό γνωστό σε Ελληνες, Ρωμαίους και Κινέζους που το χρησιμοποιούσαν στην μαγειρική και την φαρμακευτική. Περιέχει σίδηρο, ασβέστιο, φώσφορο και βιταμίνες C, B1, και B2.
ΤΟ ΣΕΛΙΝΟ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ
Είναι γνωστό από τα αρχαία χρόνια όταν Έλληνες και Ρωμαίοι το χρησιμοποιούσαν στη μαγειρική και οι Κινέζοι για φάρμακο. Επίσης το θεωρούσαν πένθιμο φυτό γιατί στις νεκρικές τελετές οι πενθούντες φορούσαν στεφάνι από σέλινο.
Οι αρχαίοι Έλληνες συνήθιζαν να προσφέρουν κρασί από σέλινο στους νικητές των αγώνων ως ένδειξη τιμής και ανδρείας. Επίσης το θεωρούσαν πένθιμο φυτό γιατί στις νεκρικές τελετές οι πενθούντες φορούσαν στεφάνι από σέλινο.Η χρήση του σέλινου από τότε έως και σήμερα διαδόθηκε ευρύτατα λόγω των εξαιρετικών ευεργετικών ιδιοτήτων του.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΕΛΙΝΟΥ
Έντονα αρωματικό φυτό, με σκληρό βλαστό, ρίζες σαρκώδεις και ινώδεις, φύλλα με διαιρεμένο έλασμα, οι μίσχοι κυρτωμένοι δημιουργούν αυλάκι.
Το ύψος του φτάνει τα 90 εκατοστά και τα σπόρια του είναι αρωματικά, με ίδιο άρωμα με αυτό του φυτού αλλά με πικρότερη και πιο καυστική γεύση.
Πολλαπλασιάζεται με σπορά σε θερμοκήπια ή ειδικά σπορεία και στη συνέχεια μεταφυτεύεται σε μικρά σακουλάκια αφού περάσουν 5-7 εβδομάδες.
Όταν το ύψος των φυταρίων φτάσει τα 20 εκατοστά περίπου τότε φυτεύονται στην τελική τους θέση.
Είναι γνωστό από τα αρχαία χρόνια όταν Έλληνες και Ρωμαίοι το χρησιμοποιούσαν στη μαγειρική και οι Κινέζοι για φάρμακο. Επίσης το θεωρούσαν πένθιμο φυτό γιατί στις νεκρικές τελετές οι πενθούντες φορούσαν στεφάνι από σέλινο.
Οι αρχαίοι Έλληνες συνήθιζαν να προσφέρουν κρασί από σέλινο στους νικητές των αγώνων ως ένδειξη τιμής και ανδρείας. Επίσης το θεωρούσαν πένθιμο φυτό γιατί στις νεκρικές τελετές οι πενθούντες φορούσαν στεφάνι από σέλινο.Η χρήση του σέλινου από τότε έως και σήμερα διαδόθηκε ευρύτατα λόγω των εξαιρετικών ευεργετικών ιδιοτήτων του.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΕΛΙΝΟΥ
Έντονα αρωματικό φυτό, με σκληρό βλαστό, ρίζες σαρκώδεις και ινώδεις, φύλλα με διαιρεμένο έλασμα, οι μίσχοι κυρτωμένοι δημιουργούν αυλάκι.
Το ύψος του φτάνει τα 90 εκατοστά και τα σπόρια του είναι αρωματικά, με ίδιο άρωμα με αυτό του φυτού αλλά με πικρότερη και πιο καυστική γεύση.
Πολλαπλασιάζεται με σπορά σε θερμοκήπια ή ειδικά σπορεία και στη συνέχεια μεταφυτεύεται σε μικρά σακουλάκια αφού περάσουν 5-7 εβδομάδες.
Όταν το ύψος των φυταρίων φτάσει τα 20 εκατοστά περίπου τότε φυτεύονται στην τελική τους θέση.
Τρόπος πολλαπλασσιασμού /φύτευσης :Πολλαπλασιάζεται με σπορά σε θερμοκήπια ή ειδικά σπορεία και στη συνέχεια μεταφυτεύεται σε μικρά σακουλάκια αφού περάσουν 5-7 εβδομάδες.
Οι σπόροι του Σέλινου είναι μικροσκοπικοί. Για να μπορέσετε να τους χειριστείτε, θα βοηθούσε να τους ανακατέψετε με λίγο στεγνό χώμα. Αυτή την τεχνική τη χρησιμοποιούμε πάντα όταν έχουμε να χειριστούμε μικρούς σπόρους.
Φυτέψτε τους σπόρους από τον Απρίλιο έως το Μάιο σε βάθος από 0,5 έως 1,5 εκατοστά.Όταν το ύψος των φυταρίων φτάσει τα 20 εκατοστά περίπου τότε φυτεύονται στην τελική τους θέση.
Αρδευση / Λίπανση : Οι απαιτήσεις σε νερό είναι μεγάλες και το τακτικό πότισμα είναι απαραίτητο ενώ η λίπανση του εδάφους είναι αναγκαία και πρέπει να γίνεται είτε με κοπριά είτε με ειδικά λιπάσματα.
Μαζέψτε πάντα μόνο τους εξωτερικούς βλαστούς ώστε να συνεχίσουν να αναπτύσσονται οι εσωτερικοί.
Το έντονο άρωμα που έχει το σέλινο οφείλεται σε αιθέριο έλαιο που δίνει στο φυτό ορεκτικές, χωνευτικές και τονωτικές ιδιότητες.
Οι απαιτήσεις σε νερό είναι μεγάλες και το τακτικό πότισμα είναι απαραίτητο ενώ η λίπανση του εδάφους είναι αναγκαία και πρέπει να γίνεται είτε με κοπριά είτε με ειδικά λιπάσματα.
Το έντονο άρωμα που έχει το σέλινο οφείλεται σε αιθέριο έλαιο που δίνει στο φυτό ορεκτικές, χωνευτικές και τονωτικές ιδιότητες.
Περιέχει σίδηρο, ασβέστιο, φώσφορο και βιταμίνες C, B1, B2 και Κ. Θεωρείται ότι έχει φαρμακευτικές ιδιότητες και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε παθήσεις των νεφρώνκαι της ουροδόχου κύστης καθώς και κατά των αρθριτικών παθήσεων.
Ποικιλίες
Υπάρχουν 2 βασικές ποικιλίες σέλινου.
· Η μία (var. rapaceum) με μεγάλη σαρκώδη ρίζα τη γνωστή σελινόριζα, που καλλιεργείται για αυτή και τρώγεται ωμή, σαλάτα, σε σούπες και μαγειρεμένη με διάφορους συνδυασμούς και
· Η δεύτερη (var. dulce), η πιο κλασσική, με σαρκώδεις μεγάλους μίσχους που καλλιεργείται για τα φύλλα της και τρώγεται με τον ίδιο τρόπο γίνεται τουρσί ή χρησιμοποιείται και ως καρύκευμα.
Τα σπόρια του χρησιμοποιούνται σε διάφορες σούπες και τουρσιά ως μπαχαρικό καθώς επίσης και στην αρωματοποιία
Θεραπευτικές Ιδιότητες
Το σέλινο εκτός απο λαχανικό είναι και πολύ καλό φάρμακο. Το σέλινο, πλούσιο σε ποικιλία βιταμινών και χρήσιμα άλατα, είναι ευεργετικό για τον οργανισμό και έχει αναγνωρισμένες διουρητικές ιδιότητες. Οι ρίζες του σέλινου αλλά και οι καρποί του είναι πλούσιοι σε βιταμίνες Α, Β, C, μέταλλα και κουμαρίνη. Είναι τονωτικό του στομάχου, διεγερτικό, αντυπυρετικό, πολύτιμο για τον διαβήτη (περιέχει μια ορμόνη ανάλογη με την ινσουλίνη), κατά των ρευματισμών, κατά της λιθίασης, μειώνει την την υδρωπικία, θεραπεύει τις χιονίστρες και επίσης μειώνει το ουρικό οξύ. Ευεργετικό και για τη μαστίτιδα. Μοιάζει με ανθρώπινο οστό και πράγματι δυναμώνει σημαντικά τα οστά λόγω του ασβεστίου που περιέχει. Το σέλινο περιέχει επίσης φυτο-οιστρογόνα που είναι ιδιαίτερα ωφέλιμα κατά την εμμηνόπαυση, που οδηγούν σε μείωση των ν της εμμηνόπαυσης (π.χ. εξάψεις).
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις απέδωσαν ωστόσο πρόσφατα στο σέλινο και μια άλλη σημαντική ιδιότητα. Το φλαβονοειδές λουτεολίνη που περιέχει, φάνηκε πως έχει τη δυνατότητα να μπλοκάρει τις φλεγμονώδεις αποκρίσεις στον εγκέφαλο, ανακάλυψη που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στην έρευνα για τη γήρανση και για νόσους όπως το Alzheimer και η σκλήρυνση κατά πλάκας.
Θεωρείται οτι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε παθήσεις των νεφρών και της ουροδόχου κύστης καθώς και κατά των αρθιτικών και των ρευματικών παθήσεων. Είναι τονωτικό του στομαχιού, διεγερτικό και έχει αντιπυρετικές ιδιότητες. Θεωρείται υποκατάστατο του αλατιού και κατάλληλο για τους διαβητικούς. Αφέψημα των σπόρων του, χρησιμοποιείται κατά της υπέρτασης. Ο χυμός του σέλινου, ωφελεί τον εγκέφαλο όταν υπάρχει πνευματική καταπόνηση.
Τέλος, οι σπόροι του σέλινου έχουν καταπραϋντικές ιδιότητες.Τα σπόρια του χρησιμοποιούνται σε διάφορες σούπες και τουρσιά ως μπαχαρικό καθώς επίσης και στην αρωματοποιία
ΣΥΝΤΑΓΕΣ
1)
Σέλινο λαδερό στην κατσαρόλα Υλικά: · 3 ματσάκια σέλινο μετρίου μεγέθους, μόνο τις ρίζες, κομμένα στη μέση
· 3 μέτρια καρότα κομμένα σε μικρούς κύβους
· 10-12 μικρά κρεμμυδάκια του στιφάδου καθαρισμένα
· 1/2 κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη
· 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι
· 6 κουταλιές της σούπας χυμό λεμονιού
· 1/2 φλιτζάνι του τσαγιού ελαιόλαδο
· 2 1/2 φλιτζάνια του τσαγιού χλιαρό νερό
Εκτέλεση: Καθαρίζουμε τα σέλινα, αφαιρούμε τα μαύρα και σκληρά μέρη τους και τα κόβουμε σε μέτρια κομμάτια. Βάζουμε τα σέλινα σε μια κατσαρόλα μαζί με τα καρότα, τα κρεμμύδια, το ελαιόλαδο και το νερό και προσθέτουμε το αλάτι, το λεμόνι και τη ζάχαρη.
Βράζουμε το φαγητό σε δυνατή φωτιά, έτσι ώστε να παραμείνει λευκό.
Όταν απορροφήσει το νερό του, μετά από 20-25 λεπτά περίπου, αποσύρουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά και σερβίρουμε το φαγητό κρύο.
2)
Υλικά (Σερβίρει 4) · 1 μικρό σέλινο
· 1 λίτρο γάλα
· 25 γρ. αλεύρι
· 50 γρ. βούτυρο
· 3/4 φλ. κρέμα γάλακτος
· αλάτι
Εκτέλεση συνταγής Λιώνουμε το βούτυρο μέσα στην χύτρα ταχύτητος. Προσθέτουμε το αλεύρι και ανακατεύουμε καλά. Ρίχνουμε το γάλα και το αφήνουμε να πάρει μια βράση ανακατεύοντας ταυτόχρονα.
Βάζουμε το σέλινο καθαρισμένο και κομμένα σε μέτρια κομματάκια, αλατίζουμε και αφήνουμε να βράσει για 2 λεπτά.
Βάζουμε το καπάκι και αφήνουμε την σούπα σε μέτρια φωτιά για 15 λεπτά. Προσθέτουμε την κρέμα γάλακτος,ανακατεύουμε την σούπα και σερβίρουμε.
Εκτέλεση συνταγής Λιώνουμε το βούτυρο μέσα στην χύτρα ταχύτητος. Προσθέτουμε το αλεύρι και ανακατεύουμε καλά. Ρίχνουμε το γάλα και το αφήνουμε να πάρει μια βράση ανακατεύοντας ταυτόχρονα.
Βάζουμε το σέλινο καθαρισμένο και κομμένα σε μέτρια κομματάκια, αλατίζουμε και αφήνουμε να βράσει για 2 λεπτά.
Βάζουμε το καπάκι και αφήνουμε την σούπα σε μέτρια φωτιά για 15 λεπτά. Προσθέτουμε την κρέμα γάλακτος,ανακατεύουμε την σούπα και σερβίρουμε.
Οι σπόροι του Σέλινου είναι μικροσκοπικοί. Για να μπορέσετε να τους χειριστείτε, θα βοηθούσε να τους ανακατέψετε με λίγο στεγνό χώμα. Αυτή την τεχνική τη χρησιμοποιούμε πάντα όταν έχουμε να χειριστούμε μικρούς σπόρους.
Φυτέψτε τους σπόρους από τον Απρίλιο έως το Μάιο σε βάθος από 0,5 έως 1,5 εκατοστά.Όταν το ύψος των φυταρίων φτάσει τα 20 εκατοστά περίπου τότε φυτεύονται στην τελική τους θέση.
Αρδευση / Λίπανση : Οι απαιτήσεις σε νερό είναι μεγάλες και το τακτικό πότισμα είναι απαραίτητο ενώ η λίπανση του εδάφους είναι αναγκαία και πρέπει να γίνεται είτε με κοπριά είτε με ειδικά λιπάσματα.
Μαζέψτε πάντα μόνο τους εξωτερικούς βλαστούς ώστε να συνεχίσουν να αναπτύσσονται οι εσωτερικοί.
Το έντονο άρωμα που έχει το σέλινο οφείλεται σε αιθέριο έλαιο που δίνει στο φυτό ορεκτικές, χωνευτικές και τονωτικές ιδιότητες.
Οι απαιτήσεις σε νερό είναι μεγάλες και το τακτικό πότισμα είναι απαραίτητο ενώ η λίπανση του εδάφους είναι αναγκαία και πρέπει να γίνεται είτε με κοπριά είτε με ειδικά λιπάσματα.
Το έντονο άρωμα που έχει το σέλινο οφείλεται σε αιθέριο έλαιο που δίνει στο φυτό ορεκτικές, χωνευτικές και τονωτικές ιδιότητες.
Περιέχει σίδηρο, ασβέστιο, φώσφορο και βιταμίνες C, B1, B2 και Κ. Θεωρείται ότι έχει φαρμακευτικές ιδιότητες και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε παθήσεις των νεφρώνκαι της ουροδόχου κύστης καθώς και κατά των αρθριτικών παθήσεων.
Ποικιλίες
Υπάρχουν 2 βασικές ποικιλίες σέλινου.
· Η μία (var. rapaceum) με μεγάλη σαρκώδη ρίζα τη γνωστή σελινόριζα, που καλλιεργείται για αυτή και τρώγεται ωμή, σαλάτα, σε σούπες και μαγειρεμένη με διάφορους συνδυασμούς και
· Η δεύτερη (var. dulce), η πιο κλασσική, με σαρκώδεις μεγάλους μίσχους που καλλιεργείται για τα φύλλα της και τρώγεται με τον ίδιο τρόπο γίνεται τουρσί ή χρησιμοποιείται και ως καρύκευμα.
Τα σπόρια του χρησιμοποιούνται σε διάφορες σούπες και τουρσιά ως μπαχαρικό καθώς επίσης και στην αρωματοποιία
Θεραπευτικές Ιδιότητες
Το σέλινο εκτός απο λαχανικό είναι και πολύ καλό φάρμακο. Το σέλινο, πλούσιο σε ποικιλία βιταμινών και χρήσιμα άλατα, είναι ευεργετικό για τον οργανισμό και έχει αναγνωρισμένες διουρητικές ιδιότητες. Οι ρίζες του σέλινου αλλά και οι καρποί του είναι πλούσιοι σε βιταμίνες Α, Β, C, μέταλλα και κουμαρίνη. Είναι τονωτικό του στομάχου, διεγερτικό, αντυπυρετικό, πολύτιμο για τον διαβήτη (περιέχει μια ορμόνη ανάλογη με την ινσουλίνη), κατά των ρευματισμών, κατά της λιθίασης, μειώνει την την υδρωπικία, θεραπεύει τις χιονίστρες και επίσης μειώνει το ουρικό οξύ. Ευεργετικό και για τη μαστίτιδα. Μοιάζει με ανθρώπινο οστό και πράγματι δυναμώνει σημαντικά τα οστά λόγω του ασβεστίου που περιέχει. Το σέλινο περιέχει επίσης φυτο-οιστρογόνα που είναι ιδιαίτερα ωφέλιμα κατά την εμμηνόπαυση, που οδηγούν σε μείωση των ν της εμμηνόπαυσης (π.χ. εξάψεις).
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις απέδωσαν ωστόσο πρόσφατα στο σέλινο και μια άλλη σημαντική ιδιότητα. Το φλαβονοειδές λουτεολίνη που περιέχει, φάνηκε πως έχει τη δυνατότητα να μπλοκάρει τις φλεγμονώδεις αποκρίσεις στον εγκέφαλο, ανακάλυψη που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στην έρευνα για τη γήρανση και για νόσους όπως το Alzheimer και η σκλήρυνση κατά πλάκας.
Θεωρείται οτι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε παθήσεις των νεφρών και της ουροδόχου κύστης καθώς και κατά των αρθιτικών και των ρευματικών παθήσεων. Είναι τονωτικό του στομαχιού, διεγερτικό και έχει αντιπυρετικές ιδιότητες. Θεωρείται υποκατάστατο του αλατιού και κατάλληλο για τους διαβητικούς. Αφέψημα των σπόρων του, χρησιμοποιείται κατά της υπέρτασης. Ο χυμός του σέλινου, ωφελεί τον εγκέφαλο όταν υπάρχει πνευματική καταπόνηση.
Τέλος, οι σπόροι του σέλινου έχουν καταπραϋντικές ιδιότητες.Τα σπόρια του χρησιμοποιούνται σε διάφορες σούπες και τουρσιά ως μπαχαρικό καθώς επίσης και στην αρωματοποιία
ΣΥΝΤΑΓΕΣ
1)
Σέλινο λαδερό στην κατσαρόλα Υλικά: · 3 ματσάκια σέλινο μετρίου μεγέθους, μόνο τις ρίζες, κομμένα στη μέση
· 3 μέτρια καρότα κομμένα σε μικρούς κύβους
· 10-12 μικρά κρεμμυδάκια του στιφάδου καθαρισμένα
· 1/2 κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη
· 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι
· 6 κουταλιές της σούπας χυμό λεμονιού
· 1/2 φλιτζάνι του τσαγιού ελαιόλαδο
· 2 1/2 φλιτζάνια του τσαγιού χλιαρό νερό
Εκτέλεση: Καθαρίζουμε τα σέλινα, αφαιρούμε τα μαύρα και σκληρά μέρη τους και τα κόβουμε σε μέτρια κομμάτια. Βάζουμε τα σέλινα σε μια κατσαρόλα μαζί με τα καρότα, τα κρεμμύδια, το ελαιόλαδο και το νερό και προσθέτουμε το αλάτι, το λεμόνι και τη ζάχαρη.
Βράζουμε το φαγητό σε δυνατή φωτιά, έτσι ώστε να παραμείνει λευκό.
Όταν απορροφήσει το νερό του, μετά από 20-25 λεπτά περίπου, αποσύρουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά και σερβίρουμε το φαγητό κρύο.
2)
Υλικά (Σερβίρει 4) · 1 μικρό σέλινο
· 1 λίτρο γάλα
· 25 γρ. αλεύρι
· 50 γρ. βούτυρο
· 3/4 φλ. κρέμα γάλακτος
· αλάτι
Εκτέλεση συνταγής Λιώνουμε το βούτυρο μέσα στην χύτρα ταχύτητος. Προσθέτουμε το αλεύρι και ανακατεύουμε καλά. Ρίχνουμε το γάλα και το αφήνουμε να πάρει μια βράση ανακατεύοντας ταυτόχρονα.
Βάζουμε το σέλινο καθαρισμένο και κομμένα σε μέτρια κομματάκια, αλατίζουμε και αφήνουμε να βράσει για 2 λεπτά.
Βάζουμε το καπάκι και αφήνουμε την σούπα σε μέτρια φωτιά για 15 λεπτά. Προσθέτουμε την κρέμα γάλακτος,ανακατεύουμε την σούπα και σερβίρουμε.
Εκτέλεση συνταγής Λιώνουμε το βούτυρο μέσα στην χύτρα ταχύτητος. Προσθέτουμε το αλεύρι και ανακατεύουμε καλά. Ρίχνουμε το γάλα και το αφήνουμε να πάρει μια βράση ανακατεύοντας ταυτόχρονα.
Βάζουμε το σέλινο καθαρισμένο και κομμένα σε μέτρια κομματάκια, αλατίζουμε και αφήνουμε να βράσει για 2 λεπτά.
Βάζουμε το καπάκι και αφήνουμε την σούπα σε μέτρια φωτιά για 15 λεπτά. Προσθέτουμε την κρέμα γάλακτος,ανακατεύουμε την σούπα και σερβίρουμε.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%AD%CE%BB%CE%B9%CE%BD%CE%BF
http://www.back-to-nature.gr/2013/01/blog-post_5678.html
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%AD%CE%BB%CE%B9%CE%BD%CE%BF
http://www.back-to-nature.gr/2013/01/blog-post_5678.html