Γαϊδουράγκαθο - Σκόδρας Ευθύμης
ΓΑΪΔΟΥΡΑΓΚΑΘΟ
Το κοινό γαϊδουράγκαθο (Onopordum acanthium - Ονόπορδον το ακάνθιον) ευδοκιμεί σε χώρες με μεσογειακό και ηπειρωτικό κλίμα, στην Ελλάδα, Μικρά Ασία, Δυτική Ασία ενώ έχει εισαχθεί σε πολλά ακόμα μέρη ανά τον κόσμο. Θέλει καλοκαίρια ξηρά και εδάφη αμμώδη ή αργιλώδη, πλούσια σε άσβεστο.
ΓΕΝΙΚΑ
Συναντάται κυρίως στην ύπαιθρο, σε ορεινές και πετρώδεις περιοχές, αλλά και σε πεζοδρόμια, ή στην άκρη της ασφάλτου, έχοντας την τάση να εμφανίζεται σε ανασκαμμένα ή διαταραγμένα εδάφη. Ζει δύο χρόνια και σχηματίζει θάμνο ύψους μέχρι τριών μέτρων και διαμέτρου μέχρι και ενός μέτρου. Το άνθος του είναι στρογγυλό σαν σφαίρα, με αγκάθια. Τρώγεται από τους γαϊδάρους. Είναι εθνικό έμβλημα της Σκωτίας και εμφανίζεται στο εθνόσημό της, ενώ το Τάγμα του Γαϊδουράγκαθου είναι το αρχαιότερο και ευγενέστερο τάγμα ιπποτών της Σκωτίας.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Πρόκειται για πόες που έχουν όρθιο διακλαδισμένο βλαστό, συχνά χνουδωτό, που φτάνει σε ύψος τα 1,5 μ. και φέρει πολυάριθμα, αιχμηρά αγκάθια. Τα φύλλα τους είναι αντίθετα, μεγάλα, κυματοειδή, με αγκάθια στο περιθώριο του ελάσματος. Τα άνθη τους εμφανίζονται συνήθως στις αρχές του φθινοπώρου και σχηματίζουν μεγάλες, πορφυρές ταξιανθίες κεφάλια, με σφαιρική βάση από λεπιδωτά βράκτρια που καταλήγουν σε μεγάλα κίτρινα αγκάθια. Η επικονίασή τους γίνεται με τη βοήθεια των μελισσών. Τα άνθη παράγουν μικροσκοπικούς καρπούς αχαίνια, εφοδιασμένα με πάππο από μεταξένιες τρίχες με ακτινωτή διάταξη, ο οποίος διευκολύνει τη διασπορά τους.
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Οι ιδιότητες του είναι δημοσιευμένες και παραδεκτές από όλη την επιστημονική κοινότητα και αγαπιέται με πολύ μεγάλη εκτίμηση από τους βοτανολόγους, εντούτοις δεν είναι διαδεδομένο όσο θα έπρεπε
Θεωρείτε το καλύτερο βότανο αν θέλετε να προστατέψετε το συκώτι σας από κίρρωση και ηπατίτιδα. Ειδικά αν λαμβάνετε φάρμακα για διάφορες παθήσεις, των οποίων η διεργασία περνάει από το συκώτι και το κουράζουν, το γαιδουράγκαθο θα το βοηθήσει να ανταπεξέλθει ομαλά.
Θεωρείτε επίσης ιδανικό αν πάσχετε από το σύνδρομο Χ. Ως γνωστόν για όσους από εσάς πάσχετε από το συγκεκριμένο σύνδρομο , συμπαρασύρει μαζί του πολλά συμπτώματα. Υψηλή χοληστερίνη, τριγλυκερίδια, πίεση, ζάχαρο και αυξημένο βάρος. Το γαιδουράγκαθο η αλλιώς ο σίλυβος, προστατεύει, αντιμετωπίζει και δυναμώνει.
Αν ο οργανισμός μας, λόγω κάποιας ίωσης ή άλλης ασθένειας, έχει υπερφορτιστεί με αντιβιώσεις και θέλετε να τον απαλλάξετε από τις τοξίνες του, πάλι το γαϊδουράγκαθο είναι η λύση. Προστατεύει το συκώτι από την επιβάρυνση που δέχεται από τα φάρμακα.
Το γαιδουράγκαθο είναι ένα πολύ καλό μυστικό υγείας που είναι καιρός να πάψει πια να είναι μυστικό αλλά απλή και βέβαιη γνώση που μπορεί να σώζει και να προλαμβάνει.
ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ
Είναι φυτό ιθαγενές της Μεσογείου και φυτρώνει σε όλη την νότια Ευρώπη. Είναι αυτοφυές, ευδοκιμεί σε χερσότοπους αλλά και σε καλλιεργημένες εκτάσεις. Προτιμά τα ηλιόλουστα μέρη και τα καλά στραγκιζόμενα εδάφη. Πολλαπλασιάζετε εύκολα από μόνο του με τους σπόρους του και αντέχει μέχρι και τους -15 βαθμούς κελσίου.
ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Σιλυμαρίνη, τυραμίνη, ισταμίμη, κινικίνη, φλαβονικά γλυκοσίδια, άλατα νιτρικού οξέος, νιτρικό κάλιο και αιθέριο έλαιο.
ΙΣΤΟΡΙΑ & ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Σύμφωνα με την παράδοση τα λευκά σημάδια σαν φλέβες στα πράσινα φύλλα του, προκλήθηκαν όταν έπεσαν πάνω στο φυτό σταγόνες από το γάλα της Παρθένου Μαρίας και για αυτό πήρε το αγγλικό του όνομα milk thistle (γαλατοαγκάθι) ή Mary thistle (αγκάθι της Μαρίας).
Ο Διοσκουρίδης συνιστά το μέγα κενταύριον, ή σίλυβον για την επούλωση των πληγών.Τα κεφάλια από τα άνθη του τρώγονταν βραστά την άνοιξη πριν ανθίσουν όπως οι αγκινάρες και βοηθούσαν στη τόνωση του οργανισμού, το καθάρισμα του αίματος, την αποτοξίνωση του οργανισμού, αλλά και στην αύξηση της παραγωγής γάλακτος των γυναικών. Ακόμα χρησιμοποιούταν και για όλες τις ασθένειες της μελαγχολίας.
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ & ΧΡΗΣΕΙΣ
Στη σύγχρονη βοτανοθεραπευτική, το γαϊδουράγκαθο είναι το κύριο γιατρικό που χρησιμοποιείται στη προστασία του συκωτιού από λοιμώξεις, κατανάλωση αλκοόλ ή χημειοθεραπείες. Μπορεί να βοηθήσει στο να περιοριστούν οι βλάβες στο συκώτι αλλά και στην ανανέωση των κυττάρων του. Χρησιμοποιείται ακόμα στη θεραπεία της ηπατίτιδας, του ίκτερου και της κύρωσης του ύπατος.
Χορηγείται σε όλα τα προβλήματα της χοληδόχου κύστης καθώς αυξάνει την έκκριση και την ροή της χολής από το ήπαρ και της χοληδόχου κύστης.
Είναι αντίδοτο σε δηλητηριάσεις από μύκητες του γένους Amanita καθώς και από άλλες τοξίνες του περιβάλλοντος.
Χρησιμοποιείτε ακόμα σαν δυναμωτικό του εγκεφάλου και της μνήμης, σαν καταπραϋντικό στη καταρροή και στη πλευρίτιδα, αλλά και στη ψωρίαση.
Πρόσφατα ανακαλύφθηκε η αντικαρκινική, η νευροπροστατευτική αλλά και η καρδιοπροστατευτική του δράση λόγο της μείωση της χοληστερόλης που προκαλεί.
ΦΑΓΩΣΙΜΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
H ρίζα και τα φρέσκα νέα φύλλα του τρώγονται ωμά ή μαγειρεμένα αλλά πρέπει πρώτα να αφαιρεθούν οι αιχμηρές άκρες τους, το οποίο είναι αρκετά χρονοβόρο. Τα φύλλα είναι αρκετά παχιά και έχουν ήπια γεύση όταν είναι νέα, αλλά γίνονται πιο πικρά το καλοκαίρι με τη ζέστη. Μαγειρεμένα έχουν γεύση σπανακιού.
Τα κεφάλια του μπορούν να φαγωθούν όπως οι αγκινάρες πριν ανθίσουν, αλλά είναι πολύ πιο μικρά. Οι ξεφλουδισμένοι μίσχοι του τρώγονται ωμοί ή μαγειρεμένοι, είναι εύγευστοι και θρεπτικοί και μπορούν να χρησιμοποιηθούν όπως το σπαράγγι ή το ρεβέντι ή να προστεθούν σε σαλάτες. Τρώγονται καλύτερα την άνοιξη όταν είναι νέοι πριν σκληρύνουν. Οι ψημένοι σπόροι του είναι υποκατάστατο του καφέ.
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Το γαϊδουράγκαθο, δεν παρουσιάζει τοξικότητα. Σε υψηλές και μακροχρόνιες δόσεις ίσως χρειαστεί συμπληρωματικά κάποιο σκεύασμα πλούσιο σε φυτικές ίνες, γιατί λόγω της χολαιρετικής δράσης του φυτού, μπορεί να ερεθιστεί ο εντερικός βλεννογόνος και να προκληθεί μικρή μάζα κοπράνων.
Πάντα χρησιμοποιείτε τα βότανα υπό την επίβλεψη ενός ειδικού και ειδικά όταν παίρνετε ταυτόχρονα άλλα φάρμακα ή βότανα.
Πηγές:
http://en.wikipedia.org/wiki/Silybum_marianum
http://www.pfaf.org/database/plants.php?Silybum+marianum
http://www.botanical.com/botanical/mgmh/t/thistl11.html
Το κοινό γαϊδουράγκαθο (Onopordum acanthium - Ονόπορδον το ακάνθιον) ευδοκιμεί σε χώρες με μεσογειακό και ηπειρωτικό κλίμα, στην Ελλάδα, Μικρά Ασία, Δυτική Ασία ενώ έχει εισαχθεί σε πολλά ακόμα μέρη ανά τον κόσμο. Θέλει καλοκαίρια ξηρά και εδάφη αμμώδη ή αργιλώδη, πλούσια σε άσβεστο.
ΓΕΝΙΚΑ
Συναντάται κυρίως στην ύπαιθρο, σε ορεινές και πετρώδεις περιοχές, αλλά και σε πεζοδρόμια, ή στην άκρη της ασφάλτου, έχοντας την τάση να εμφανίζεται σε ανασκαμμένα ή διαταραγμένα εδάφη. Ζει δύο χρόνια και σχηματίζει θάμνο ύψους μέχρι τριών μέτρων και διαμέτρου μέχρι και ενός μέτρου. Το άνθος του είναι στρογγυλό σαν σφαίρα, με αγκάθια. Τρώγεται από τους γαϊδάρους. Είναι εθνικό έμβλημα της Σκωτίας και εμφανίζεται στο εθνόσημό της, ενώ το Τάγμα του Γαϊδουράγκαθου είναι το αρχαιότερο και ευγενέστερο τάγμα ιπποτών της Σκωτίας.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Πρόκειται για πόες που έχουν όρθιο διακλαδισμένο βλαστό, συχνά χνουδωτό, που φτάνει σε ύψος τα 1,5 μ. και φέρει πολυάριθμα, αιχμηρά αγκάθια. Τα φύλλα τους είναι αντίθετα, μεγάλα, κυματοειδή, με αγκάθια στο περιθώριο του ελάσματος. Τα άνθη τους εμφανίζονται συνήθως στις αρχές του φθινοπώρου και σχηματίζουν μεγάλες, πορφυρές ταξιανθίες κεφάλια, με σφαιρική βάση από λεπιδωτά βράκτρια που καταλήγουν σε μεγάλα κίτρινα αγκάθια. Η επικονίασή τους γίνεται με τη βοήθεια των μελισσών. Τα άνθη παράγουν μικροσκοπικούς καρπούς αχαίνια, εφοδιασμένα με πάππο από μεταξένιες τρίχες με ακτινωτή διάταξη, ο οποίος διευκολύνει τη διασπορά τους.
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Οι ιδιότητες του είναι δημοσιευμένες και παραδεκτές από όλη την επιστημονική κοινότητα και αγαπιέται με πολύ μεγάλη εκτίμηση από τους βοτανολόγους, εντούτοις δεν είναι διαδεδομένο όσο θα έπρεπε
Θεωρείτε το καλύτερο βότανο αν θέλετε να προστατέψετε το συκώτι σας από κίρρωση και ηπατίτιδα. Ειδικά αν λαμβάνετε φάρμακα για διάφορες παθήσεις, των οποίων η διεργασία περνάει από το συκώτι και το κουράζουν, το γαιδουράγκαθο θα το βοηθήσει να ανταπεξέλθει ομαλά.
Θεωρείτε επίσης ιδανικό αν πάσχετε από το σύνδρομο Χ. Ως γνωστόν για όσους από εσάς πάσχετε από το συγκεκριμένο σύνδρομο , συμπαρασύρει μαζί του πολλά συμπτώματα. Υψηλή χοληστερίνη, τριγλυκερίδια, πίεση, ζάχαρο και αυξημένο βάρος. Το γαιδουράγκαθο η αλλιώς ο σίλυβος, προστατεύει, αντιμετωπίζει και δυναμώνει.
Αν ο οργανισμός μας, λόγω κάποιας ίωσης ή άλλης ασθένειας, έχει υπερφορτιστεί με αντιβιώσεις και θέλετε να τον απαλλάξετε από τις τοξίνες του, πάλι το γαϊδουράγκαθο είναι η λύση. Προστατεύει το συκώτι από την επιβάρυνση που δέχεται από τα φάρμακα.
Το γαιδουράγκαθο είναι ένα πολύ καλό μυστικό υγείας που είναι καιρός να πάψει πια να είναι μυστικό αλλά απλή και βέβαιη γνώση που μπορεί να σώζει και να προλαμβάνει.
ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ
Είναι φυτό ιθαγενές της Μεσογείου και φυτρώνει σε όλη την νότια Ευρώπη. Είναι αυτοφυές, ευδοκιμεί σε χερσότοπους αλλά και σε καλλιεργημένες εκτάσεις. Προτιμά τα ηλιόλουστα μέρη και τα καλά στραγκιζόμενα εδάφη. Πολλαπλασιάζετε εύκολα από μόνο του με τους σπόρους του και αντέχει μέχρι και τους -15 βαθμούς κελσίου.
ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Σιλυμαρίνη, τυραμίνη, ισταμίμη, κινικίνη, φλαβονικά γλυκοσίδια, άλατα νιτρικού οξέος, νιτρικό κάλιο και αιθέριο έλαιο.
ΙΣΤΟΡΙΑ & ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Σύμφωνα με την παράδοση τα λευκά σημάδια σαν φλέβες στα πράσινα φύλλα του, προκλήθηκαν όταν έπεσαν πάνω στο φυτό σταγόνες από το γάλα της Παρθένου Μαρίας και για αυτό πήρε το αγγλικό του όνομα milk thistle (γαλατοαγκάθι) ή Mary thistle (αγκάθι της Μαρίας).
Ο Διοσκουρίδης συνιστά το μέγα κενταύριον, ή σίλυβον για την επούλωση των πληγών.Τα κεφάλια από τα άνθη του τρώγονταν βραστά την άνοιξη πριν ανθίσουν όπως οι αγκινάρες και βοηθούσαν στη τόνωση του οργανισμού, το καθάρισμα του αίματος, την αποτοξίνωση του οργανισμού, αλλά και στην αύξηση της παραγωγής γάλακτος των γυναικών. Ακόμα χρησιμοποιούταν και για όλες τις ασθένειες της μελαγχολίας.
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ & ΧΡΗΣΕΙΣ
Στη σύγχρονη βοτανοθεραπευτική, το γαϊδουράγκαθο είναι το κύριο γιατρικό που χρησιμοποιείται στη προστασία του συκωτιού από λοιμώξεις, κατανάλωση αλκοόλ ή χημειοθεραπείες. Μπορεί να βοηθήσει στο να περιοριστούν οι βλάβες στο συκώτι αλλά και στην ανανέωση των κυττάρων του. Χρησιμοποιείται ακόμα στη θεραπεία της ηπατίτιδας, του ίκτερου και της κύρωσης του ύπατος.
Χορηγείται σε όλα τα προβλήματα της χοληδόχου κύστης καθώς αυξάνει την έκκριση και την ροή της χολής από το ήπαρ και της χοληδόχου κύστης.
Είναι αντίδοτο σε δηλητηριάσεις από μύκητες του γένους Amanita καθώς και από άλλες τοξίνες του περιβάλλοντος.
Χρησιμοποιείτε ακόμα σαν δυναμωτικό του εγκεφάλου και της μνήμης, σαν καταπραϋντικό στη καταρροή και στη πλευρίτιδα, αλλά και στη ψωρίαση.
Πρόσφατα ανακαλύφθηκε η αντικαρκινική, η νευροπροστατευτική αλλά και η καρδιοπροστατευτική του δράση λόγο της μείωση της χοληστερόλης που προκαλεί.
ΦΑΓΩΣΙΜΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
H ρίζα και τα φρέσκα νέα φύλλα του τρώγονται ωμά ή μαγειρεμένα αλλά πρέπει πρώτα να αφαιρεθούν οι αιχμηρές άκρες τους, το οποίο είναι αρκετά χρονοβόρο. Τα φύλλα είναι αρκετά παχιά και έχουν ήπια γεύση όταν είναι νέα, αλλά γίνονται πιο πικρά το καλοκαίρι με τη ζέστη. Μαγειρεμένα έχουν γεύση σπανακιού.
Τα κεφάλια του μπορούν να φαγωθούν όπως οι αγκινάρες πριν ανθίσουν, αλλά είναι πολύ πιο μικρά. Οι ξεφλουδισμένοι μίσχοι του τρώγονται ωμοί ή μαγειρεμένοι, είναι εύγευστοι και θρεπτικοί και μπορούν να χρησιμοποιηθούν όπως το σπαράγγι ή το ρεβέντι ή να προστεθούν σε σαλάτες. Τρώγονται καλύτερα την άνοιξη όταν είναι νέοι πριν σκληρύνουν. Οι ψημένοι σπόροι του είναι υποκατάστατο του καφέ.
ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ
Το γαϊδουράγκαθο, δεν παρουσιάζει τοξικότητα. Σε υψηλές και μακροχρόνιες δόσεις ίσως χρειαστεί συμπληρωματικά κάποιο σκεύασμα πλούσιο σε φυτικές ίνες, γιατί λόγω της χολαιρετικής δράσης του φυτού, μπορεί να ερεθιστεί ο εντερικός βλεννογόνος και να προκληθεί μικρή μάζα κοπράνων.
Πάντα χρησιμοποιείτε τα βότανα υπό την επίβλεψη ενός ειδικού και ειδικά όταν παίρνετε ταυτόχρονα άλλα φάρμακα ή βότανα.
Πηγές:
http://en.wikipedia.org/wiki/Silybum_marianum
http://www.pfaf.org/database/plants.php?Silybum+marianum
http://www.botanical.com/botanical/mgmh/t/thistl11.html