Άγριο τριαντάφυλλο
Ζαπρίδου Ελένη
Σχολικό έτος: 2013-2014
Ονομασίες
Επιστημονική (λατινική) ονομασία: Rosa canina
Άλλες ελληνικές ονομασίες: κυνοροφή, κυνόροδα
Αγγλικές ονομασίες: Wild rose,brier rose, dogberry, dog rose, eglantine gall, hep tree, hip fruit, hip rose, hip tree, hop fruit, hogseed, sweet brier, wild brier, witches' brier, Brier hip
Άλλες ελληνικές ονομασίες: κυνοροφή, κυνόροδα
Αγγλικές ονομασίες: Wild rose,brier rose, dogberry, dog rose, eglantine gall, hep tree, hip fruit, hip rose, hip tree, hop fruit, hogseed, sweet brier, wild brier, witches' brier, Brier hip
Περιγραφή
Η αγριοτριανταφυλλιά είναι πολυετής θάμνος πολύκλαδος και αγκαθωτός, που φθάνει σε ύψος από 1-3 μέτρα και ανήκει στην οικογένεια των Ροδανθών (Rosaceae). Η Rosa canina έχει άνθη ρόδινα, ροζ ή λευκά, με λίγα φύλλα και πολύ άρωμα. Είναι αυτοφυής σε πλαγιές και ξέφωτα και ωριμάζει αργά το καλοκαίρι προς το φθινόπωρο.
Καλλιέργεια
Το φυτό δεν καλλιεργείται συχνά. Λίγες ποικιλίες έχουν δημιουργηθεί, μία από τις οποίες δε φέρει αγκάθια. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ρίζα πάνω στην οποία εμβολιάζονται καλλιεργημένες ποικιλίες. Ο πολλαπλασιασμός από σπόρο δεν προτιμάται και περισσότερη επιτυχία έχουν τα μοσχεύματα. Επίσης πολλαπλασιάζεται με διαίρεση των παραφυάδων το χειμώνα και φύτευση στην οριστική θέση ή καταβολάδες που παίρνουν 1 χρόνο ώσπου να ριζώσουν. Από το 2004 καλλιεργούνται κάποια στρέμματα στους Νομούς Κοζάνης και Γρεβενών.
Συλλογή
Συλλέγουμε κυρίως τους καρπούς των οποίων η συλλογή γίνεται το φθινόπωρο αλλά και τα άνθη που συλλέγονται την άνοιξη.
Δραστικές ουσίες που περιέχει:
• Βιταμίνη A, B,C, E, K, P
• πηκτίνη
• οργανικά οξέα
• ασβέστιο
• κιτρικά άλατα
• κιτρικό οξύ
• σίδηρο
• μηλικό οξύ
• νιασίνη
• οργανικά οξέα
• πηκτίνη
• φώσφορο
• ρητίνη
• ζάχαρα
• ταννίνη
• πηκτίνη
• οργανικά οξέα
• ασβέστιο
• κιτρικά άλατα
• κιτρικό οξύ
• σίδηρο
• μηλικό οξύ
• νιασίνη
• οργανικά οξέα
• πηκτίνη
• φώσφορο
• ρητίνη
• ζάχαρα
• ταννίνη
Ιδιότητες
Οι καρποί του άγριου τριαντάφυλλου περιέχουν σε πολύ μεγάλη συγκέντρωση βιταμίνη C περισσότερη και απότα εσπεριδοειδή (3 καρποί του φυτού αντιστοιχούν με τη βιταμίνη που μας προσφέρει ένα πορτοκάλι)και γι’ αυτό τους έχουν δοθεί αντισκορβουτικές ιδιότητες, οι οποίες καθιστούν το αφέψημα ιδανικό τονωτικό, σε περιπτώσεις λοιμώξεως του αναπνευστικού συστήματος αλλά και ατονίας, ανορεξίας κλπ.
Είναι πολύ ευεργετικό για το πεπτικό σύστημα και η διουρητική του δράση δεν ερεθίζει τα νεφρά. Όταν υπάρχει τάση για άμμο ή πέτρα στα νεφρά είναι ιδανικό για την πρόληψη.Μάχεται κατά των κρυολογημάτων, ενισχύει την αντίσταση του οργανισμού στις λοιμώξεις, ενισχύει την πεπτική λειτουργία, καθαρίζει τα νεφρά και το ουροποιητικό σύστημα και ανακουφίζει ήπιους ρευματικούς πόνους.Το εκχύλισμα των καρπών της αγριοτριανταφυλλιάς έχει στυπτικές ιδιότητες και βοηθά στην καταπολέμηση της διάρροιας και των κολικών των ετέρων.
Επίσης θεωρείται πολύ αποτελεσματικό αντισηπτικό για μολύνσεις και ερεθισμούς των βλεφάρων και των οφθαλμών.Βραδινές πλύσεις πριν τον ύπνο με ροδόνερο ή αφέψημα, ηρεμούν τα ερεθισμένα βλέφαρα και ξεκουράζουν το δέρμα του προσώπου και λαιμού. Μια δροσερή κομπρέσα στο μέτωπο ανακουφίζει από τον πονοκέφαλο.
Είναι πολύ ευεργετικό για το πεπτικό σύστημα και η διουρητική του δράση δεν ερεθίζει τα νεφρά. Όταν υπάρχει τάση για άμμο ή πέτρα στα νεφρά είναι ιδανικό για την πρόληψη.Μάχεται κατά των κρυολογημάτων, ενισχύει την αντίσταση του οργανισμού στις λοιμώξεις, ενισχύει την πεπτική λειτουργία, καθαρίζει τα νεφρά και το ουροποιητικό σύστημα και ανακουφίζει ήπιους ρευματικούς πόνους.Το εκχύλισμα των καρπών της αγριοτριανταφυλλιάς έχει στυπτικές ιδιότητες και βοηθά στην καταπολέμηση της διάρροιας και των κολικών των ετέρων.
Επίσης θεωρείται πολύ αποτελεσματικό αντισηπτικό για μολύνσεις και ερεθισμούς των βλεφάρων και των οφθαλμών.Βραδινές πλύσεις πριν τον ύπνο με ροδόνερο ή αφέψημα, ηρεμούν τα ερεθισμένα βλέφαρα και ξεκουράζουν το δέρμα του προσώπου και λαιμού. Μια δροσερή κομπρέσα στο μέτωπο ανακουφίζει από τον πονοκέφαλο.
Το άγριο τριαντάφυλλο μπορεί να γίνει τσάι καθώς και ροδέλαιο.
Το ροδέλαιο φτιάχνεται κυρίως από τις ποικιλίες Damasks και Gallicas και είναι πανάκριβο. Θεωρείται πολύ αγνό και ασφαλές για χρήση αλλά συχνά κυκλοφορεί νοθευμένο από ήμερες ποικιλίες.Τρέφει κατευνάζει και επουλώνει το δέρμα. Τα πέταλα χρησιμοποιούνται σε αλοιφές για τα χέρια, τα χείλη και τα έλκη.
Το απόσταγμα από τα ροδοπέταλα το ροδόνερο, είναι στυπτικό και τονωτικό του δέρματος, κατάλληλο για λιπαρές επιδερμίδες.
Το αιθέριο έλαιο του τριαντάφυλλου έχει γλυκό και αισθησιακό άρωμα. Μπορεί και δημιουργεί καλή διάθεση, και διώχνει το στρες. Έχει αντισηπτική και τονωτική δράση, βοηθά τις ξηρές και αφυδατωμένες επιδερμίδες με προβλήματα ραγάδων και σπασμένων αγγείων. Η χρήση του την ημέρα θα πρέπει να ακολουθείται από αντιηλιακή προστασία γιατί αυξάνει την ευαισθησία του δέρματος στην ηλιακή ακτινοβολία.
Το ροδέλαιο φτιάχνεται κυρίως από τις ποικιλίες Damasks και Gallicas και είναι πανάκριβο. Θεωρείται πολύ αγνό και ασφαλές για χρήση αλλά συχνά κυκλοφορεί νοθευμένο από ήμερες ποικιλίες.Τρέφει κατευνάζει και επουλώνει το δέρμα. Τα πέταλα χρησιμοποιούνται σε αλοιφές για τα χέρια, τα χείλη και τα έλκη.
Το απόσταγμα από τα ροδοπέταλα το ροδόνερο, είναι στυπτικό και τονωτικό του δέρματος, κατάλληλο για λιπαρές επιδερμίδες.
Το αιθέριο έλαιο του τριαντάφυλλου έχει γλυκό και αισθησιακό άρωμα. Μπορεί και δημιουργεί καλή διάθεση, και διώχνει το στρες. Έχει αντισηπτική και τονωτική δράση, βοηθά τις ξηρές και αφυδατωμένες επιδερμίδες με προβλήματα ραγάδων και σπασμένων αγγείων. Η χρήση του την ημέρα θα πρέπει να ακολουθείται από αντιηλιακή προστασία γιατί αυξάνει την ευαισθησία του δέρματος στην ηλιακή ακτινοβολία.
Το λάδι από το άγριο τριαντάφυλλο είναι ένα από τα καλύτερα αντιγηραντικά έλαια και το ιδανικότερο για την αναγέννηση των ιστών της επιδερμίδας. Προάγει την επούλωση των ουλών και βοηθά στην αντιμετώπιση των ραγάδων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Χρησιμοποιείται για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της ψωρίασης, της νευροδερματίτιδας και του ηλιακού εγκαύματος, μειώνει τις ευρυαγγείες, τους κιρσούς και τις ραγάδες, καθώς αυξάνει τα επίπεδα κολλαγόνου και ελαστίνης. Βοηθά στη μάχη ενάντια στις ελεύθερες ρίζες και προστατεύει το δέρμα από την πρόωρη γήρανση.Χρησιμοποιείται σε όλο το σώμα αλλά θεωρείται ιδανικό για τη φροντίδα του λαιμού, του ντεκολτέ και του στήθους.
Το Άγριο Τριαντάφυλλο είναι ένα ιδανικό συστατικό για καλλυντικά προϊόντα περιποίησης προσώπου (κρέμες, lotions και serums), για lipbalms και φυσικά για σαπούνια. Χρησιμοποιήστε το αυτούσιο ή σε συνδυασμό με αιθέρια έλαια.
Το Άγριο Τριαντάφυλλο είναι ένα ιδανικό συστατικό για καλλυντικά προϊόντα περιποίησης προσώπου (κρέμες, lotions και serums), για lipbalms και φυσικά για σαπούνια. Χρησιμοποιήστε το αυτούσιο ή σε συνδυασμό με αιθέρια έλαια.
Προϊόντα που κυκλοφορούν στο εμπόριο:
Τα άγρια κυνόροδα είναι διαθέσιμα σαν:
-Αποξηραμένοι καρποί στα καταστήματα βοτάνων και μπαχαρικών.
-Αιθέριο έλαιο.
-Αποξηραμένα μπουμπούκια.
-Μαρμελάδες και γλυκό του κουταλιού.
-Ροδόνερο.
-Καλλυντικά κυρίως με ενυδατικές και αντιρυτιδικές ιδιότητες
-Αποξηραμένοι καρποί στα καταστήματα βοτάνων και μπαχαρικών.
-Αιθέριο έλαιο.
-Αποξηραμένα μπουμπούκια.
-Μαρμελάδες και γλυκό του κουταλιού.
-Ροδόνερο.
-Καλλυντικά κυρίως με ενυδατικές και αντιρυτιδικές ιδιότητες
Ιστορία
Στην ελληνική μυθολογία φυτρώνουν από το νέκταρ των θεών του Ολύμπου, που έχυσε κατά λάθος στη γη ο μικρός θεός Πόθος ενώ χόρευε. Ο χριστιανισμός το ήθελε σαν σύμβολο της αγνότητας, αφιερωμένο στην Παναγία.
Παραδοσιακή χρήση
Η αγριοτριανταφυλλιά -και οι θεραπευτικές της ιδιότητες- ήταν γνωστή στη λαϊκή μας παράδοση. Στα νησιά του Αιγαίου και αλλού, τα χρόνια που τα τρόφιμα δεν βρίσκονταν με ευκολία, οι γυναίκες έμαθαν να εκμεταλλεύονται ότι τους έδινε η φύση και έφτιαχναν γλυκά λικέρ και ροδόνερο, που χρησιμοποιούσαν στους κουραμπιέδες και για την ομορφιά τους από άγρια και ήμερα τριαντάφυλλα. Γνώριζαν τη μεγάλη ποσότητα βιταμινών που είχαν οι καρποί, και γι' αυτό τους χρησιμοποίησαν σαν αντισκορβουτικό, και στο ραχιτισμό. Όμως η χρήση ήταν εποχιακή και όπως και σήμερα οι καρποί ήταν δυσεύρετοι.
Βιβλίο: Το άγριο τριαντάφυλλο
Τζένιφερ Ντόνελι
Υπόθεση
Λονδίνο 1914. Η αυτοκρατορία που έφτιαξε η Φιόνα Φίνεγκαν, δημιουργώντας το μεγαλύτερο οίκο τσαγιού στον κόσμο, εξακολουθεί να αναπτύσσεται. Δίπλα της ο σύζυγός της, ο Τζο, δίνει κι αυτός τη μάχη του ως βουλευτής των Εργατικών για τα δίκαια των ανθρώπων που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα. Καθώς ξεσπάει ο πόλεμος, ένα άλλο αγαπημένο πρόσωπο της Φιόνας, ο αδελφός της Σέιμους, θα κληθεί να δώσει τη δική του μάχη στους ωκεανούς, υπηρετώντας την πατρίδα του ως αξιωματικός στο Βρετανικό Πολεμικό Ναυτικό. Όμως ούτε οι φλόγες του πολέμου θα σβήσουν από την καρδιά του τον έρωτά του για τη Γουίλα Όλντεν, η οποία δεν τον έχει συγχωρήσει που της έσωσε τη ζωή όταν έχασε το πόδι της στο Κιλιμαντζάρο, και τώρα αγωνίζεται κι αυτή για την Αγγλία στις ερήμους της Μέσης Ανατολής.
Με φόντο τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον αγώνα των γυναικών να κατακτήσουν δικαίωμα ψήφου και τις σκληρές δοκιμασίες των εξερευνητών στους πόλους και στις ερήμους, η ευτυχία των Φίνεγκαν δοκιμάζεται. Όμως ούτε ο πόλεμος, ούτε ο διπλός κατάσκοπος Μαξ φον Μπραντ, ούτε ο υπόκοσμος του Λονδίνου θα καταφέρουν να λυγίσουν την οικογένεια.
Υπόθεση
Λονδίνο 1914. Η αυτοκρατορία που έφτιαξε η Φιόνα Φίνεγκαν, δημιουργώντας το μεγαλύτερο οίκο τσαγιού στον κόσμο, εξακολουθεί να αναπτύσσεται. Δίπλα της ο σύζυγός της, ο Τζο, δίνει κι αυτός τη μάχη του ως βουλευτής των Εργατικών για τα δίκαια των ανθρώπων που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα. Καθώς ξεσπάει ο πόλεμος, ένα άλλο αγαπημένο πρόσωπο της Φιόνας, ο αδελφός της Σέιμους, θα κληθεί να δώσει τη δική του μάχη στους ωκεανούς, υπηρετώντας την πατρίδα του ως αξιωματικός στο Βρετανικό Πολεμικό Ναυτικό. Όμως ούτε οι φλόγες του πολέμου θα σβήσουν από την καρδιά του τον έρωτά του για τη Γουίλα Όλντεν, η οποία δεν τον έχει συγχωρήσει που της έσωσε τη ζωή όταν έχασε το πόδι της στο Κιλιμαντζάρο, και τώρα αγωνίζεται κι αυτή για την Αγγλία στις ερήμους της Μέσης Ανατολής.
Με φόντο τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον αγώνα των γυναικών να κατακτήσουν δικαίωμα ψήφου και τις σκληρές δοκιμασίες των εξερευνητών στους πόλους και στις ερήμους, η ευτυχία των Φίνεγκαν δοκιμάζεται. Όμως ούτε ο πόλεμος, ούτε ο διπλός κατάσκοπος Μαξ φον Μπραντ, ούτε ο υπόκοσμος του Λονδίνου θα καταφέρουν να λυγίσουν την οικογένεια.
Τραγούδια
Άγριο τριαντάφυλλο
Ελένη Πέτα
Όλα τα λουλούδια ήταν ήμερα
κάποτε στον κήπο της καρδιάς μου
Τότε που μου `λεγαν, μα δεν πίστευα
πως στους κήπους μπαίνουν κι άνθρωποι σκληροί
Μα όταν σε μια νύχτα κάποιοι τα `κοψαν
κι έσβησε η γαλήνη της ματιάς μου
πήγα με βελόνα και μου χάραξαν
το πιο άγριο λουλούδι που `χεις δει
Μ’ ένα άγριο τριαντάφυλλο στο στήθος
τατουάζ εκεί, στο μέρος της καρδιάς
όλο αγκάθια έχει γύρω τώρα ο κήπος
αν θελήσεις πια να μπεις, να μην τολμάς
Κι έτσι όλα ανθίζουν πάλι ήρεμα
στην τριανταφυλλένια φυλακή μου
κι ένα ευγενικό ζητάνε ήρωα
που τ’αγκάθια θα σκορπίσει με σπαθί
Ελένη Πέτα
Όλα τα λουλούδια ήταν ήμερα
κάποτε στον κήπο της καρδιάς μου
Τότε που μου `λεγαν, μα δεν πίστευα
πως στους κήπους μπαίνουν κι άνθρωποι σκληροί
Μα όταν σε μια νύχτα κάποιοι τα `κοψαν
κι έσβησε η γαλήνη της ματιάς μου
πήγα με βελόνα και μου χάραξαν
το πιο άγριο λουλούδι που `χεις δει
Μ’ ένα άγριο τριαντάφυλλο στο στήθος
τατουάζ εκεί, στο μέρος της καρδιάς
όλο αγκάθια έχει γύρω τώρα ο κήπος
αν θελήσεις πια να μπεις, να μην τολμάς
Κι έτσι όλα ανθίζουν πάλι ήρεμα
στην τριανταφυλλένια φυλακή μου
κι ένα ευγενικό ζητάνε ήρωα
που τ’αγκάθια θα σκορπίσει με σπαθί
Where The Wild Roses Grow
Kylie Minogue
They call me The Wild Rose
But my name was Elisa Day
Why they call me it I do not know
For my name was Elisa Day
From the first day I saw her I knew she was the one
She stared in my eyes and smiled
For her lips were the colour of the roses
That grew down the river, all bloody and wild
When he knocked on my door and entered the room
My trembling subsided in his sure embrace
He would be my first man, and with a careful hand
He wiped at the tears that ran down my face
On the second day I brought her a flower
She was more beautiful than any woman I'd seen
I said, "Do you know where the wild roses grow
So sweet and scarlet and free?"
On the second day he came with a single red rose
Said: "Will you give me your loss and your sorrow"
I nodded my head, as I lay on the bed
He said, "If I show you the roses, will you follow?"
On the third day he took me to the river
He showed me the roses and we kissed
And the last thing I heard was a muttered word
As he knelt (stood smiling) above me with a rock in his fist
On the last day I took her where the wild roses grow
And she lay on the bank, the wind light as a thief
And I kissed her goodbye, said, "All beauty must die"
And lent down and planted a rose between her teeth
Kylie Minogue
They call me The Wild Rose
But my name was Elisa Day
Why they call me it I do not know
For my name was Elisa Day
From the first day I saw her I knew she was the one
She stared in my eyes and smiled
For her lips were the colour of the roses
That grew down the river, all bloody and wild
When he knocked on my door and entered the room
My trembling subsided in his sure embrace
He would be my first man, and with a careful hand
He wiped at the tears that ran down my face
On the second day I brought her a flower
She was more beautiful than any woman I'd seen
I said, "Do you know where the wild roses grow
So sweet and scarlet and free?"
On the second day he came with a single red rose
Said: "Will you give me your loss and your sorrow"
I nodded my head, as I lay on the bed
He said, "If I show you the roses, will you follow?"
On the third day he took me to the river
He showed me the roses and we kissed
And the last thing I heard was a muttered word
As he knelt (stood smiling) above me with a rock in his fist
On the last day I took her where the wild roses grow
And she lay on the bank, the wind light as a thief
And I kissed her goodbye, said, "All beauty must die"
And lent down and planted a rose between her teeth
Ποιήματα
“WILD ROSE” - BRYHER
O wild rose, bend above my face!
There is no world--
Only the beat of your throat against my eyes.
White moss is harsh
Against these soft white petals of your feet.
It is hard to dream you have followed the wild goats
Aslant the perilous hills.
I have only the fire of my heart to offer you,
O peach-red lily of my love!
“THE WILD ROSE” – WENDELL BERRY
Sometimes, hidden from me in daily custom and in ritual
I live by you unaware, as if by the beating of my heart.
Suddenly you flare again in my sight
A wild rose at the edge of the thicket where yesterday there was only
shade
And I am blessed and choose again,
That which I chose before.
O wild rose, bend above my face!
There is no world--
Only the beat of your throat against my eyes.
White moss is harsh
Against these soft white petals of your feet.
It is hard to dream you have followed the wild goats
Aslant the perilous hills.
I have only the fire of my heart to offer you,
O peach-red lily of my love!
“THE WILD ROSE” – WENDELL BERRY
Sometimes, hidden from me in daily custom and in ritual
I live by you unaware, as if by the beating of my heart.
Suddenly you flare again in my sight
A wild rose at the edge of the thicket where yesterday there was only
shade
And I am blessed and choose again,
That which I chose before.
Παροιμίες
Η αγάπη μοιάζει πολύ με άγριο τριαντάφυλλο: όμορφο και ήρεμο, αλλά έτοιμο να χύσει αίμα για να αμυνθεί.
Mark Overby
Mark Overby
Βιβλιογραφία
- http://pegasus-bio.gr/
- http://charmony9.blogspot.gr/p/blog-page.html
- http://amazonsday.blogspot.gr
- http://www.azlyrics.com/
- http://www.gnomikologikon.gr/
- http://www.poets.org
- http://drjohnizzo.com/
- http://www.stixoi.info/